ΣΟΥΗΔΙΑ - ΑΠΟΣΤΟΛΗ. Ποιο είναι το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό όταν μαθαίνουμε για μια νέα επέκταση του σχεδίου πόλης; Συνήθως η δυνατότητα οικοδόμησης σε πολύ μικρότερα οικόπεδα. Και η νομιμοποίηση της όποιας υφιστάμενης κατάστασης, συνήθως οικισμών αυθαιρέτων. Τα πράγματα, όμως, δεν είναι απαραίτητο να γίνονται με αυτόν τον τρόπο. Στον «πλανήτη Σουηδία», ο δήμος Στοκχόλμης ολοκληρώνει το 2020 μια πρότυπη περιβαλλοντικά επέκταση, δημιουργώντας σε μία δεκαετία μια ολότελα νέα περιοχή 35.000 κατοίκων με όρους που φαντάζουν στα μάτια μας... επιστημονική φαντασία.
Στις αρχές της δεκαετίας του ’90, το τμήμα αστικού σχεδιασμού του δήμου της Στοκχόλμης (κάτι ανάλογο με τον καταργηθέντα Οργανισμό Αθήνας) προέβλεψε την αυξανόμενη δυναμική της πόλης και τις συνεπακόλουθες ανάγκες σε κατοικία. Ετσι, στο νέο σχέδιο πόλης του 1999 εντόπισε διάφορες περιοχές τις οποίες προόρισε για την επέκταση του αστικού συγκροτήματος. Μία από αυτές ήταν μια παλιά βιομηχανική περιοχή, στις όχθες της λίμνης Χάμαρμπι Χο, η οποία ήταν υποβαθμισμένη περιβαλλοντικά, αλλά κοντά στην καρδιά της πόλης (κάτι σαν τον Ελαιώνα στην Αθήνα).
Και εδώ τελειώνουν... οι ομοιότητες με τη χώρα μας. Η έκταση αγοράστηκε από τον Δήμο Στοκχόλμης, που είναι και υπεύθυνος για την ανάπτυξη της νέας πόλης. Αποφασίστηκε η ανάπτυξη να γίνει σε φάσεις και από την αρχή τέθηκε ο γενικός στόχος, τα κτίρια να είναι δύο φορές πιο οικολογικά από το μέσο κτίριο της Σουηδίας. Ο σχεδιασμός ξεκίνησε από τις υποδομές: συγκοινωνίες, κεντρικό σύστημα θέρμανσης και ψύξης για όλη την περιοχή, υπόγειο σύστημα συλλογής απορριμμάτων με αγωγούς. Τα συστήματα ύδρευσης/αποχέτευσης, ενέργειας και διαχείρισης απορριμμάτων σχεδιάστηκαν με τέτοιο τρόπο ώστε να είναι αλληλοσυνδεδεμένα και να μειώνουν τις ανάγκες πόρων και ενέργειας για τη λειτουργία τους. Για τον σχεδιασμό και την ανάπτυξη της περιοχής, ο δήμος συνεργάστηκε με 40 κατασκευαστικές εταιρείες.
Η δημιουργία της γειτονιάς ξεκίνησε το 1995, με πρώτο βήμα την εκτεταμένη απορρύπανση των εδαφών της περιοχής. Κατόπιν ξεκίνησε σταδιακά η ανέγερση των υποδομών και στη συνέχεια των κτιρίων, ανά γειτονιές. Μερικά ενδιαφέροντα στοιχεία, λοιπόν, για το Χάμαρμπι Χόσταντ:
• Σήμερα έχουν κατασκευαστεί περίπου 9.000 διαμερίσματα από τα 12.000 που περιλαμβάνει το σχέδιο. Στην περιοχή κατοικούν περίπου 21.000 άνθρωποι.
• Κάθε διαμέρισμα έχει απαραίτητα σε απόσταση 300 μέτρων περίπου 25 με 30 τετραγωνικά ελεύθερου χώρου πρασίνου. Λόγω των κλιματικών συνθηκών της χώρας, δόθηκε ιδιαίτερη σημασία στον προσανατολισμό των χώρων πρασίνου ώστε να φωτίζονται επαρκώς για μεγάλο διάστημα της ημέρας.
• Το 80% των μετακινήσεων προς και από την πόλη γίνεται με δημόσιες συγκοινωνίες. Η περιοχή σχεδιάστηκε εξαρχής ότι θα εξυπηρετείται από μια γραμμή τραμ και δύο γραμμές λεωφορείων. Αλλά και από ένα οργανωμένο σύστημα carpooling για τους κατοίκους, με δημόσια οχήματα.
• Για την κατασκευή τέθηκαν αυστηροί όροι στην επιλογή των υλικών και στη χρήση τους, ώστε να υπάρχει η μικρότερη δυνατή επιβάρυνση του περιβάλλοντος.
• Προκειμένου να προωθηθεί η άθληση, το Hammarby Sjostad περιλαμβάνει μια πίστα σκι, κλειστό γυμναστήριο, εκτεταμένο δίκτυο ποδηλατοδρόμων και περιπατητικών διαδρομών.
• Η περιοχή έχει το δικό της εργοστάσιο παραγωγής ενέργειας, το οποίο χρησιμοποιεί ως καύσιμη ύλη τα απορρίμματα που δεν μπορούν να ανακυκλωθούν ή να κομποστοποιηθούν. Η θέρμανση παράγεται επίσης από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας.
• Εχει τεθεί ο στόχος να μειωθεί κατά 50% η κατανάλωση νερού (200 λίτρα/άτομο/ημέρα στη Στοκχόλμη). Ηδη η ατομική κατανάλωση έχει πέσει στα 150 λίτρα).
• Τα όμβρια ύδατα περνούν από φίλτρα και δεν καταλήγουν στο αποχετευτικό δίκτυο.
• Η διαχείριση των απορριμμάτων γίνεται σε τρία επίπεδα: κτιρίου, οικοδομικού τετραγώνου και γειτονιάς. Στα υπόγεια των κτιρίων γίνεται διαχωρισμός των ανακυκλώσιμων, του χαρτιού και των βιοαποδομήσιμων και η απόρριψή τους σε αγωγούς απορριμμάτων. Ο,τι δεν μπορεί να καταλήξει στους ειδικούς αγωγούς (λ.χ. ογκώδη απορρίμματα, ειδικές κατηγορίες όπως ηλεκτρικές συσκευές, υφάσματα κ.λπ.) μεταφέρεται στα δωμάτια ανακύκλωσης, ένα σε κάθε οικοδομικό τετράγωνο. Τέλος, για τα επικίνδυνα (λ.χ. μπαταρίες, μπογιές κ.λπ.) υπάρχει ένα ειδικό κέντρο συλλογής σε κάθε γειτονιά.
Πληροφοριακά, η τιμή του τετραγωνικού στα διαμερίσματα του Χάμαρμπι κυμαίνεται από 4.800 ευρώ έως 7.500 ευρώ, ανάλογα με την εγγύτητα στη θάλασσα...
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ
Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ