«Αν σε κάποιες χώρες, όπως η Γαλλία, έχουν θεσπιστεί σημαντικοί περιορισμοί για την προστασία της ακτογραμμής, τότε αυτό θα έπρεπε πολύ περισσότερο να ισχύσει και στην Ελλάδα που έχει τόσες ιδιαιτερότητες: ως προς τη μορφολογία των ακτών, ως προς την ύπαρξη πολλών μικρών νησιών, πλήθους ευαίσθητων οικοσυστημάτων, τοπίων υψηλής αισθητικής αξίας. Το σχέδιο νόμου του υπουργείου Οικονομικών για τον αιγιαλό και την παραλία δεν κάνει καμία διάκριση. Θα μπορούσαμε να πούμε ότι έχει μια ισοπεδωτική λογική». Ο κ. Κωνσταντίνος Μενουδάκος, πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Δικαίου Πολεοδομίας και Χωροταξίας και τέως πρόεδρος του Συμβουλίου της Επικρατείας εκτιμά ότι το σχέδιο νόμου για τον αιγιαλό και την παραλία έχει πολλά νομικά και ουσιαστικά προβλήματα, που ξεκινούν από τη φιλοσοφία του.
«Το σχέδιο νόμου έρχεται να ανατρέψει τον κανόνα, ότι ο αιγιαλός και η παραλία είναι δημόσιος, κοινόχρηστος χώρος στον οποίο επιτρέπονται κάποιες δραστηριότητες. Αντίθετα, τον αντιμετωπίζει ως χώρο άσκησης επιχειρηματικών δραστηριοτήτων», λέει ο κ. Μενουδάκος. «Αυτό προκύπτει από μια σειρά διατάξεων. Αίρονται οι περιορισμοί που υπήρχαν στην παραχώρηση απλής χρήσης του αιγιαλού (σ.σ.: ανώτατη παραχωρούμενη έκταση, αποστάσεις ανάμεσα σε παραχωρημένα κομμάτια). Αίρονται επίσης οι περιορισμοί στην παραχώρηση αιγιαλού και παραλίας σε ευπαθή οικοσυστήματα και αρχαιολογικούς χώρους. Αντ’ αυτών, προβλέφθηκε μια γενική διάταξη, χαρακτηριστική του πνεύματος του νομοσχεδίου: ότι στην πράξη παραχώρησης (αιγιαλού, παραλίας) περιλαμβάνονται όροι χρήσης που διασφαλίζουν την πρόσβαση του κοινού, ύστερα από αιτιολογημένη στάθμιση των συμφερόντων που εξυπηρετούνται ή βλάπτονται από την παραχώρηση».
Οσον αφορά τις διατάξεις περί τη διαδικασία εκτέλεσης έργων στον αιγιαλό και την παραλία, που είναι πιο «επικίνδυνες» λόγω του μόνιμου χαρακτήρα τους, ο κ. Μενουδάκος υποστηρίζει ότι κινούνται στο ίδιο πνεύμα.
«Οι σκοποί για τους οποίους μπορούν να εκτελεστούν έργα διευρύνονται ξεκάθαρα με το συγκεκριμένο σχέδιο νόμου, που επιτρέπει παρεμβάσεις από κάθε είδος επιχειρηματικής δραστηριότητας. Αν το ζητούμενο είναι να διευκολυνθεί ο τουρισμός, σας θυμίζω ότι το 1993 η πολιτεία καθόρισε κάποιες τουριστικές ζώνες -λ.χ. το Λαγονήσιστις οποίες ο ΕΟΤ μπορούσε να χρησιμοποιήσει τον αιγιαλό. Συνεπώς, η εντατικότερη τουριστική χρήση κάποιων συγκεκριμένων παραλιακών περιοχών έχει ήδη επιτραπεί στο πρόσφατο παρελθόν. Σήμερα η δυνατότητα αυτή γενικεύεται, χωρίς κριτήρια, χωρίς απαγορεύσεις. Επιπλέον, κάτι που φαντάζει ακατανόητο, προβλέπεται η δυνατότητα επιχωμάτωσης του θαλάσσιου χώρου. Πρόκειται για μια μη αναστρέψιμη παρέμβαση στη μορφολογία της ακτής, που αντί για περιβαλλοντικά κριτήρια... εξαρτάται από τον αριθμό των κλινών της παρακείμενης τουριστικής επένδυσης».
Ενδειξη πρόθεσης
Ενα ακόμα προβληματικό σημείο του σχεδίου νόμου είναι η νομιμοποίηση αυθαιρέτων. «Σήμερα η Διοίκηση έχει το περιθώριο να απαγορεύει κάτι ή να επιτρέπει υπό όρους. Με τις ρυθμίσεις αυτές σύρεται από την υπάρχουσα κατάσταση. Αυτό είναι μια ακόμα ένδειξη της πρόθεσης του νομοθέτη να αλλάξει τη χρήση του αιγιαλού. Η λογική να τεθεί μια ημερομηνία ως χρονικό όριο για τις αυθαιρεσίες δεν αίρει το ελάττωμα της ρύθμισης. Η εντύπωση που δημιουργείται ως αναγνώστη είναι ότι συνδέεται με τη νέα λογική διαχείρισης του αιγιαλού και της παραλίας».
Ως άριστος γνώστης της νομοθεσίας, ο κ. Μενουδάκος εκτιμά ότι το ισχύον πλαίσιο είναι επαρκές. «Νομίζω ότι δεν θα έπρεπε να τροποποιηθεί η νομοθεσία. Ο ισχύων νόμος είναι αρκετά ελαστικός, επιτρέπει αρκετές δραστηριότητες και είναι σύμφωνος με το πνεύμα της Ε.Ε. Ανισορροπία υπήρξε στον τρόπο εφαρμογής του νόμου, με αποτέλεσμα λ.χ. να βλέπουμε ολόκληρες παραλίες καλυμμένες με ομπρέλες. Επομένως, κατά τη γνώμη μου, θα ήταν πολύ πιο αποτελεσματικό αν η πολιτεία έστρεφε την προσοχή της στον τρόπο ελέγχου της νομιμότητας. Η οικονομική ανάπτυξη είναι επιθυμητή, πρέπει όμως να γίνεται σωστή στάθμιση συμφερόντων. Η οικονομική κρίση κάποια στιγμή θα ξεπεραστεί, η αλλοίωση όμως που εν τω μεταξύ θα συντελεστεί στους αιγιαλούς και στις παραλίες θα είναι μόνιμη».
Πηγή: Η Καθημερινή