Το Τατόι βγαίνει και πάλι από τη λήθη. Το υπουργείο Περιβάλλοντος έδωσε σε ολιγοήμερη διαβούλευση το σχέδιο των χρήσεων γης, στο οποίο αντανακλάται το πλάνο αξιοποίησης του κτήματος. Η πρόταση, που βασίζεται σε πρόσφατη μελέτη του Οργανισμού Αθήνας, προβλέπει τη μετατροπή του κτήματος σε πάρκο αναψυχής, στο οποίο κυρίαρχο ρόλο θα έχει ο συνδυασμός πολιτισμού και φυσιολατρικών δραστηριοτήτων. Το σχέδιο προβλέπει μεταξύ άλλων την αναβίωση του αγροτικού χαρακτήρα του κτήματος, τη δημιουργία πέντε εστιατορίων και τη μετατροπή του κεντρικού ανακτόρου σε μουσείο, ένα ιδιαίτερα λεπτό ζήτημα που βρέθηκε αρκετές φορές στο επίκεντρο πολιτικής αντιπαράθεσης. Κύριο ζητούμενο είναι να περάσει το όποιο σχέδιο από τη θεωρία στην πράξη.
Οποιος βρεθεί για πρώτη φορά στο κτήμα Τατοΐου ένα πρωινό Κυριακής είναι σίγουρο ότι θα εκπλαγεί με το πλήθος των επισκεπτών του. Το πρώην βασιλικό κτήμα, που κατέληξε τo 2003 στην ιδιοκτησία του Δημοσίου ύστερα από μια πολυετή δικαστική διαμάχη, είναι ένα κρυμμένο διαμάντι, παρά την απαξίωση τόσων χρόνων. Η μελέτη αξιοποίησης, που πραγματοποιήθηκε για λογαριασμό του (καταργηθέντος πλέον) Οργανισμού Αθήνας, ολοκληρώθηκε το 2012, αλλά παρέμενε μέχρι πρότινος στα συρτάρια.
Την προηγούμενη Παρασκευή, έπειτα από προετοιμασία μερικών μηνών (βλ. «Κ» 5.5.2015), δόθηκε σε ολιγοήμερη δημόσια διαβούλευση το σχέδιο της κοινής υπουργικής απόφασης (ΚΥΑ) για την αξιοποίηση του κτήματος. Η έκδοση ΚΥΑ προβλεπόταν στο προεδρικό διάταγμα για την προστασία της Πάρνηθας, στην περιοχή της οποίας υπάγεται. Τι προβλέπει:
• Το κτήμα μετονομάζεται σε «Μητροπολιτικό Πάρκο Τατοΐου Ελεύθερης Πρόσβασης». Η τελευταία αυτή προσθήκη έγινε κατ’ εντολήν του υπουργείου Περιβάλλοντος, ώστε να γίνει σαφές ότι το κτήμα θα παραμείνει ανοιχτό, χωρίς εισιτήριο. Μάλιστα η κλειστή περίφραξη θα περιοριστεί μόνο στον χώρο του κεντρικού ανακτόρου.
• Το κτήμα χωρίζεται σε τρεις βασικές ζώνες, η καθεμία με τις δικές της χρήσεις. Η πρώτη περιλαμβάνει το βόρειο κομμάτι του τμήματος προς την πλευρά της Ιπποκρατείου Πολιτείας και είναι περιοχή αναψυχής και υπαίθριων αθλητικών δραστηριοτήτων. Στην περιοχή αυτή επιτρέπεται η δημιουργία περιπτέρων πληροφόρησης, ενοικίασης ποδηλάτων, περιβαλλοντικής και ιστορικής ενημέρωσης. Η δεύτερη περιλαμβάνει το κεντρικό κομμάτι του κτήματος και χωρίζεται σε μουσειακή και διοικητική ενότητα. Η τρίτη, προς την πλευρά της Βαρυμπόμπης, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων ερευνητικά κέντρα και εργαστήρια, κέντρα περιβαλλοντικής έρευνας και καταστήματα πώλησης τροφίμων που παράγονται στο πάρκο.
• Οσον αφορά τη γεωργική χρήση του κτήματος, θα αναβιώσουν ο αμπελώνας και ο ελαιώνας εντός του κεντρικού πυρήνα. Προβλέπονται καλλιεργούμενες περιοχές στις περιοχές Παλαιομπάφι και Κρυονέρι. Η συνολική έκταση των καλλιεργειών δεν θα ξεπερνά τα 2.000 στρέμματα.
• Σε όλη την έκταση του κτήματος προβλέπονται χώροι παιχνιδιού, παρατηρητήρια και ποδηλατικές ή περιπατητικές διαδρομές. Επίσης προβλέπονται έως πέντε χώροι εστίασης.
• Σε έκταση 6 στρεμμάτων στο Παλαιομπάφι προβλέπεται η δημιουργία βουστασίου, ποιμνιοστασίου και ιπποστασίου.
• Προβλέπονται τρεις κύριες πύλες (Βαρυμπόμπης, Λεύκας, Κρυονερίου) και 13 δευτερεύουσες, καθώς και 11 χώροι στάθμευσης.
• Τέλος, σε έκταση 6 στρεμμάτων στο Παλαιομπάφι προβλέπεται η δημιουργία ενός χώρου με θέμα τον σιδηρόδρομο.
Τα διατηρητέα
Βασικό ζητούμενο, βέβαια, είναι η τύχη των διατηρητέων κτιρίων που κάποτε συνιστούσαν δύο ενότητες, με κεντρική αυτή του ανακτόρου. Το ανάκτορο και τα γειτονικά του μαγειρεία προβλέπεται να μετατραπούν σε μουσείο, χωρίς να δίνονται περισσότερες διευκρινίσεις. Η θεματική του μουσείου όμως (και κυρίως το αν θα σχετίζεται με την ιστορία της μοναρχίας, τη σχέση του κτήματος με τη μοναρχία ή κάτι άλλο) βρίσκεται στα χέρια του υπουργείου Πολιτισμού. Αν και έχουν περάσει αρκετές δεκαετίες από την κατάργηση της μοναρχίας στην Ελλάδα, το ζήτημα εξακολουθεί να αντιμετωπίζεται μάλλον φοβικά ― χαρακτηριστικό είναι ότι στο αρχικό σχέδιο, επί υπουργίας ΠΕΧΩΔΕ Γιώργου Σουφλιά, το ανάκτορο προβλεπόταν να μετατραπεί σε χώρο φιλοξενίας προσωπικοτήτων.
Η υποδοχή του σχεδίου από αυτούς που επί χρόνια πιέζουν για τη σωτηρία του Τατοΐου είναι θετική, αλλά με επιφυλάξεις. «Συμφωνούμε στο 70% του σχεδίου, το οποίο πρέπει να αποτελέσει τη βάση για οποιοδήποτε σχέδιο αξιοποίησης», λέει ο Β. Κουτσαβλής, από τον Σύλλογο Φίλων Τατοΐου. «Οι βασικές μας αντιρρήσεις είναι οι εξής: Το κτίριο του ξενοδοχείου “Τατόιον” δεν πρέπει να μετατραπεί σε χώρο εστίασης, αλλά να αναβιώσει την παλαιά του χρήση. Δεν προβλέπεται χώρος για τη στέγαση των 20-25 αμαξιών και αμαξών (προτείνουμε το Βουστάσιο). Ζητούμε μόνο ένα εστιατόριο στο Τατόι, στο κτίριο των στρατώνων, και έναν χώρο για τις υπηρεσίες συντήρησης του ΥΠΠΟ. Τέλος, πρέπει να τροποποιηθούν τα προεδρικά διατάγματα της Πάρνηθας ώστε να προβλέψουν όλες τις νέες χρήσεις».
ΓΙΩΡΓΟΣ ΛΙΑΛΙΟΣ
Πηγή: Η ΚΑΘΗΜΕΡΙΝΗ