Νέα χρηματοδοτικά εργαλεία στα δημόσια έργα, όπως τα ομόλογα έργων (project bonds), θα βρεθούν στο επίκεντρο και στην ελληνική αγορά τα επόμενα χρόνια, με δεδομένο ότι, όπως αναφέρει σχετική έρευνα της Pricewaterhou-seCoopers, που παρουσιάστηκε χθες, έως το 2025 θα απαιτηθούν συνολικά κεφάλαια της τάξεως των 24 δισ. ευρώ για την κάλυψη των αναγκών χρηματοδότησης των έργων υποδομής που προγραμματίζονται στη χώρα. Πρόκειται για κεφάλαια, τα οποία, πλέον δεν μπορούν να βρεθούν από τις μέχρι σήμερα παραδοσιακές πηγές, δηλαδή τον κρατικό προϋπολογισμό, τα διαρθρωτικά ταμεία και τις τράπεζες, ιδίως αν υπολογιστεί ότι το Δημόσιο έχει μειώσει κατά 50% τη χρηματοδότηση δημοσίων έργων για δημοσιονομικούς λόγους. Επιπλέον, όπως φάνηκε και με τις συμβάσεις των μεγάλων οδικών αξόνων, η συμμετοχή των τραπεζών εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους και περιπλέκει σημαντικά την ομαλή κατασκευή των έργων, σε περίπτωση αρνητικής μεταβολής των οικονομικών συνθηκών.
Θα μπορούσαν να αποτελέσουν χρηματοδοτικό εργαλείο για έργα παραχώρησης, όπως τα οδικά συγχρηματοδοτούμενα έργα, το αεροδρόμιο στο Καστέλι, ή μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων, δηλαδή για έργα όπου είναι εφικτός ο υπολογισμός, σε σημαντικό βαθμό, των μελλοντικών εσόδων.
Σύμφωνα με την PwC, τη λύση στο χρηματοδοτικό κενό που θα προκύψει στον κλάδο των δημοσίων έργων μπορούν να προσφέρουν νέα χρηματοδοτικά εργαλεία και εναλλακτικοί τρόποι χρηματοδότησης, με σημείο αναφοράς τα ομόλογα έργων (project bonds). Πρόκειται για ομόλογα που εκδίδει ο ανάδοχος του έργου και αφορούν το συγκεκριμένο και μόνο έργο. Ως εκ τούτου, θα μπορούσαν να αποτελέσουν χρηματοδοτικό εργαλείο για έργα παραχώρησης, όπως τα οδικά συγχρηματοδοτούμενα έργα, το αεροδρόμιο στο Καστέλι, ή μονάδες διαχείρισης απορριμμάτων, δηλαδή για έργα όπου είναι εφικτός ο υπολογισμός, σε σημαντικό βαθμό, των μελλοντικών εσόδων.
Στο πλαίσιο παρουσίασης που πραγματοποιήθηκε χθες στο Χρηματιστήριο Αθηνών, ο κ. Αιμίλιος Γιαννόπουλος, partner, Markets & Strategy Leaders της PwC Ελλάδας, τόνισε ότι η διεθνής ζήτηση για έργα υποδομών είναι τεράστια παγκοσμίως και υπολογίζεται ότι για τα επόμενα 20 χρόνια θα ανέρχεται σε 3 τρισ. δολάρια ετησίως. Εκ των πραγμάτων, οι ανάγκες αυτές δεν μπορούν να καλυφθούν πλέον αποκλειστικά από τα κράτη, ιδίως από τη στιγμή που οι ανάγκες δημοσιονομικής σταθερότητας είναι σήμερα πολλαπλάσιες. Στο σημείο αυτό, η έκδοση ομολόγων έργων μπορεί να λειτουργήσει συμπληρωματικά, γεφυρώνοντας το χρηματοδοτικό κενό για μια σειρά έργων υποδομής. Σύμφωνα με σχετικά στοιχεία που επικαλέστηκε ο κ. Ντέιβιντ Μακγκρέι, διευθυντής Υποδομών της PwC Αγγλίας, μόνο κατά το φετινό πρώτο εξάμηνο αντλήθηκαν παγκοσμίως κεφάλαια ύψους 14 δισ. δολαρίων (περίπου 10,7 δισ. ευρώ), αύξηση κατά 600% σε σχέση με το αντίστοιχο εξάμηνο του 2009.
Σημαντικό ρόλο στην έλευση και στην Ελλάδα των ομολόγων έργων μπορεί να διαδραματίσει και το Χρηματιστήριο Αθηνών. Σύμφωνα με τα όσα ανέφερε χθες ο επικεφαλής της ΕΧΑΕ, κ. Σωκράτης Λαζαρίδης, το ελληνικό χρηματιστήριο στηρίζει τον συγκεκριμένο τρόπο χρηματοδότησης και δρομολογεί σχετικές συναντήσεις σε χρηματοοικονομικούς οίκους του εξωτερικού. Η εμπλοκή του χρηματιστηρίου είναι σημαντική, καθώς για να λειτουργήσει σωστά η αγορά ομολόγων έργων, προϋποθέτει την ύπαρξη σημαντικών εργαλείων ενημέρωσης των επενδυτών και κανόνων εποπτείας και διαφάνειας. Ως εκ τούτου, είναι επιβεβλημένη η διαπραγμάτευση των εν λόγω ομολόγων σε μια οργανωμένη χρηματιστηριακή αγορά.
Εξίσου σημαντική προϋπόθεση είναι και η ύπαρξη μιας καλά δομημένης δημόσιας και ιδιωτικής ασφαλιστικής αγοράς, καθώς τα ταμεία και οι ασφαλιστικοί όμιλοι αποτελούν τους βασικούς υποψήφιους επενδυτές για τη συγκεκριμένη αγορά ομολόγων. Σημαντική πηγή κεφαλαίων μπορούν επίσης να αποτελέσουν τα αμοιβαία κεφάλαια και οι εταιρείες διαχείρισης επενδύσεων της χώρας.
Πηγή: Η Καθημερινή