Το Φθινόπωρο αναμένεται να ξεκινήσει η κατασκευή του έργου ΣΔΙΤ ολοκληρωμένης διαχείρισης απορριμμάτων Πελοποννήσου, με την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή να είναι ο προσωρινός φορέας σύμπραξης του έργου.
Ήδη, σήμερα εκδόθηκε από το υπουργείο Περιβάλλοντος η απόφαση έγκρισης περιβαλλοντικών όρων (ΑΕΠΟ), αποτελώντας ένα σημαντικό βήμα για την υλοποίηση του έργου.
Όπως επισημαίνεται σε σχετική ανακοίνωση, προσωρινός Ιδιωτικός Φορέας Σύμπραξης (ΙΦΣ) του έργου έχει ανακηρυχθεί από τις 12 Αυγούστου 2013 η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή. Μετά την έκδοση της Α.Ε.Π.Ο. αναμένεται η υπογραφή της Σύμβασης Σύμπραξης με την Περιφέρεια Πελοποννήσου έως τον Αύγουστο του 2014 και η έναρξη κατασκευής του έργου ένα μήνα μετά.
Το έργο, προϋπολογισμού της τάξης των 160 εκατ. ευρώ, έρχεται να δώσει λύση μακράς πνοής σε ένα τεράστιο περιβαλλοντικό, κοινωνικό κι οικονομικό πρόβλημα που αντιμετωπίζει η Περιφέρεια Πελοποννήσου κι είναι το πρώτο έργο αυτού του είδους που προχωρά στην Ελλάδα.
Η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή θα υλοποιήσει σημαντικό μέρος του εγκεκριμένου Περιφερειακού Σχεδιασμού (ΠΕΣΔΑ) της Πελοποννήσου, αναλαμβάνοντας την ευθύνη Μελέτης, Κατασκευής και Λειτουργίας τριών υπερσύγχρονων Μονάδων Επεξεργασίας Αποβλήτων (ΜΕΑ) και ισάριθμων Χώρων Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) σε Μεσσηνία, Αρκαδία και Λακωνία, καθώς και δύο Σταθμών Μεταφόρτωσης (ΣΜΑ) σε Κορινθία κι Αργολίδα, που λύνουν οριστικά και με τον πλέον ενδεδειγμένο περιβαλλοντικά, τεχνολογικά, οικονομικά και κοινωνικά τρόπο το πρόβλημα των απορριμμάτων στην Πελοπόννησο για τα επόμενα 25 χρόνια τουλάχιστον.
Συγκεκριμένα:
- Επιλύεται άμεσα και με τεχνολογία αιχμής το πρόβλημα διαχείρισης απορριμμάτων στην Περιφέρεια Πελοποννήσου
- Αναβαθμίζεται πλήρως και προστατεύεται απόλυτα το φυσικό περιβάλλον
- Βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των κατοίκων και προστατεύεται απόλυτα η δημόσια υγεία
- Κινητοποιούνται κεφάλαια ύψους 160 εκατ. ευρώ, που προέρχονται από πόρους του ΕΣΠΑ, Ίδια Κεφάλαια του Αναδόχου και τραπεζικό δανεισμό
- Δημιουργούνται 600 θέσεις εργασίας στην περίοδο κατασκευής, 200 μόνιμες θέσεις εργασίας στην 25ετή περίοδο λειτουργίας, καθώς και μεγάλος αριθμός παράλληλων θέσεων εργασίας (μεταφορές, εμπορία και διαχείριση ανακυκλώσιμων κλπ.).
- Ελαχιστοποιείται η οικονομική επιβάρυνση των πολιτών για τέλη καθαριότητας
- Το έργο δημιουργεί προφανή οφέλη στις τοπικές οικονομίες, τον τουρισμό, τη νέα ποιοτική γεωργία και την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των νέων γενιών
- Μεγιστοποιείται η διαλογή απορριμμάτων στην πηγή, η ανακύκλωση και η κομποστοποίηση
- Παράγεται πράσινη ενέργεια, που καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες των τριών ΜΕΑ
Η διάρκεια κατασκευής του έργου είναι 24 μήνες, ενώ από τον 10ο μήνα από την υπογραφή της σύμβασης η ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή αναλαμβάνει την προσωρινή διαχείριση των απορριμμάτων δίνοντας έτσι μια σύννομη πρώτη λύση σε ένα σημαντικό περιβαλλοντικό πρόβλημα της Περιφέρειας.
Όπως αναφέρεται σε έτερη ανακοίνωση του ΥΠΕΚΑ, το έργο της Πελοποννήσου περιλαμβάνει:
1η Διαχειριστική Υποενότητα Πελοποννήσου
• Μονάδα Επεξεργασίας Απορριμμάτων (ΜΕΑ) και Χώρο Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) στο Δήμο Τρίπολης (Δημοτική Ενότητα Βαλτετσίου).
• Σταθμό Μεταφόρτωσης Απορριμμάτων (ΣΜΑ) στο Δήμο Κορινθίας (Δημοτική Ενότητα Τενέας).
• ΣΜΑ Αργολίδας στο Δήμο Άργους Μυκηνών (Δημοτική Ενότητα Νέας Κίου).
2η Διαχειριστική Υποενότητα Πελοποννήσου
• ΜΕΑ και ΧΥΤΥ στο Δήμο Οιχαλίας Μεσσηνίας (Δημοτική Ενότητα Καλλιρρόης).
3η Διαχειριστική Υποενότητα Πελοποννήσου
• ΜΕΑ και ΧΥΤΥ στο Δήμο Ευρώτα Λακωνίας (Δημοτική Ενότητα Σκάλας).
Με την υλοποίηση του έργου:
* επιλύεται άμεσα και με τεχνολογία αιχμής το πρόβλημα διαχείρισης των απορριμμάτων,
* αναβαθμίζεται πλήρως και προστατεύεται το φυσικό περιβάλλον,
* βελτιώνεται η ποιότητα ζωής των κατοίκων και προστατεύεται απόλυτα η δημόσια υγεία,
* μεγιστοποιείται η διαλογή απορριμμάτων στην πηγή, η ανακύκλωση και η εκτροπή των βιοαποδομήσιμων αποβλήτων από την ταφή μέσω της κομποστοποίησης,
* παράγεται πράσινη ενέργεια, που καλύπτει τις ενεργειακές ανάγκες των τριών ΜΕΑ,
* δημιουργούνται προφανή οφέλη στις τοπικές οικονομίες, τον τουρισμό και την περιβαλλοντική εκπαίδευση και ευαισθητοποίηση των νέων γενιών.
Οι περιοχές όπου προτείνεται να φιλοξενηθούν οι τρεις Μονάδες Επεξεργασίας Απορριμμάτων και οι δύο Σταθμοί Μεταφόρτωσης επελέγησαν με πολυκριτηριακά εργαλεία και με κύριο γνώμονα, αφενός, την ελαχιστοποίηση της όχλησης προς τους πολίτες και, αφετέρου, την μεγιστοποίηση της προστασίας του Περιβάλλοντος. Αποκλείστηκαν περιοχές Αρχαιολογικού – Πολιτιστικού ενδιαφέροντος, παραδοσιακοί οικισμοί, θεσμοθετημένες Περιοχές Προστασίας (μόνιμα καταφύγια άγριας ζωής, περιοχές του Δικτύου Natura 2000), ειδικές κατηγορίες οικιστικών περιοχών, περιοχές που γειτνιάζουν με αεροδρόμια και περιοχές για τις οποίες ισχύουν απαγορεύσεις για λόγους εθνικής άμυνας κι ασφάλειας. Επίσης, ελήφθησαν υπόψη οι γεωλογικοί, υδρογεωλογικοί κι υδρολογικοί περιορισμοί. Όλα τα παραπάνω, περιλαμβάνονται και αναλύονται λεπτομερώς στη Μελέτη Περιβαλλοντικών Επιπτώσεων που κατέθεσε η Περιφέρεια Πελοποννήσου και που σήμερα εγκρίνεται με την υπογραφή της ΑΕΠΟ.
Οι περιβαλλοντικοί όροι που επιβάλλονται με την υπογραφείσα ΑΕΠΟ και αφορούν στην κατασκευή, λειτουργία, παρακολούθηση αλλά και στην μετέπειτα φροντίδα / αποκατάσταση του έργου είναι εξαιρετικά αυστηροί και διασφαλίζουν πλήρως το φυσικό και ανθρωπογενές περιβάλλον, ενώ η εφαρμοζόμενη τεχνολογία χαρακτηρίζεται ως τεχνολογία αιχμής.
Ενδεικτικά και μόνο αναφέρεται ότι:
• Όλες οι μονάδες (ΜΕΑ) και οι Σταθμοί Μεταφόρτωσης περιλαμβάνουν μόνο κλειστά συστήματα και διαδικασίες. Από την στιγμή της παραλαβής τους τα απορρίμματα δεν έρχονται σε επαφή με το περιβάλλον, ώστε να ελαχιστοποιούνται οι αέριες εκπομπές,
• Εντός των κτηρίων των ΜΕΑ, εφαρμόζεται υποπίεση ώστε να ελαχιστοποιείται η έκλυση τυχόν οσμών,
• Τα παραγόμενα αέρια απόβλητα από το σύνολο των παραγωγικών διαδικασιών θα υφίστανται επεξεργασία σε υψηλής τεχνολογίας συστήματα αντιρρύπανσης, πριν την έκλυση τους στην ατμόσφαιρα,
• Υιοθετούνται οι αυστηρότερες προδιαγραφές των κειμένων BREF’s (Βέλτιστες Διαθέσιμες Τεχνικές της Ευρωπαϊκής Ένωσης),
• Οι μονάδες εσωτερικής καύσης θα πληρούν τα όρια εκπομπών της ΕΕ και θα ελέγχονται τακτικά,
• Η σύγχρονη τεχνολογία επεξεργασίας απορριμμάτων που εφαρμόζεται, οδηγεί μόνον το ανενεργό υπόλειμμα στους Χώρους Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) και όχι τα απορρίμματα,
• Οι Χώροι Υγειονομικής Ταφής Υπολειμμάτων (ΧΥΤΥ) κατασκευάζονται με όλες τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές στεγάνωσης, αποστράγγισης και συλλογής των στραγγισμάτων,
• Ειδικά για τους ΧΥΤΥ της Λακωνίας και της Μεσσηνίας (αν και η περιοχή δεν έχει χαρακτηριστεί ότι βρίσκεται εντός περιοχής προστασίας των υπόγειων υδατικών συστημάτων που χρησιμοποιούνται για ύδρευση), εφαρμόζονται τα μέτρα προστασίας του υδροφορέα τα οποία αντιστοιχούν σε περιοχές όπου τα υδατικά συστήματα προστατεύονται για χρήση για πόσιμο νερό. Στην περίπτωση αυτή εφαρμόζεται:
Ø πλήρης διπλή στεγάνωση του ΧΥΤΥ,
Ø απαγόρευση της διάθεσης των επεξεργασμένων υγρών αποβλήτων σε γεωργικές εκτάσεις εκτός γηπέδου της εγκατάστασης,
ενώ πριν την έναρξη κατασκευής του έργου θα εκπονηθεί εξειδικευμένη μελέτη για να οριστικοποιηθεί στις τεχνικές του λεπτομέρειες το σύστημα παρακολούθησης του έργου.
• Όσον αφορά στα παραγόμενα υγρά απόβλητα:
- προβλέπεται προχωρημένη επεξεργασία με χρήση βιολογικού καθαρισμού και αντίστροφης όσμωσης που οδηγεί σε εκροή επεξεργασμένων αποβλήτων υψηλών ποιοτικών χαρακτηριστικών,
- τα επεξεργασμένα υγρά απόβλητα θα ανακυκλοφορούνται ως νερό διεργασιών πίσω στην ΜΕΑ, ώστε οι ανάγκες σε «φρέσκο» νερό να αφορούν κυρίως την κάλυψη αναγκών του προσωπικού,
- τυχόν περίσσεια επεξεργασμένων αποβλήτων θα χρησιμοποιείται για περιορισμένη άρδευση μόνον εντός του γηπέδου των εγκαταστάσεων.
• απαγορεύεται η ανάμιξη των προδιαλεγμένων στην πηγή βιοαποικοδομήσιμων αστικών αποβλήτων (ΒΑΑ) με τα σύμμεικτα απορρίμματα,
• από τα προδιαλεγμένα ΒΑΑ θα παράγεται κόμποστ ποιότητας Ecolabel.
Τόσο το παραγόμενο κόμποστ τύπου Α όσο και το κόμποστ (από προδιαλεγμένα ΒΑΑ), θα είναι πλήρως υγειονοποιημένα και ασφαλή για την προβλεπόμενη από την ΑΕΠΟ χρήση,
• Το παραγόμενο κόμποστ τύπου Α θα χρησιμοποιείται κυρίως για την αποκατάσταση υποβαθμισμένων περιοχών όπως εξοφλημένα λιγνιτωρυχεία, ανενεργά λατομεία, ΧΑΔΑ της περιοχής,
• Τέλος σημειώνεται ότι, για το παραγόμενο κομπόστ τύπου Α έχουν επιβληθεί αυστηρές ποιοτικές προδιαγραφές, που εφαρμόζονται και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, προκειμένου η χρήση του να είναι ασφαλής περιβαλλοντικά.