Αγώνα δρόμου για την αξιοποίηση της ακίνητης περιουσίας της δίνει ήδη η Εκκλησία της Ελλάδος. Το περιουσιολόγιό της, το οποίο παρουσιάζει σήμερα η «Κ», κάνει λόγο για περίπου 1.400 ακίνητα σε όλη τη χώρα, τα περισσότερα εξ αυτών είναι οικόπεδα στο λεκανοπέδιο της Αττικής. Πόσα από αυτά είναι αξιοποιήσιμα, ποια είναι τα «φιλέτα», ποια ουσιαστικά βαραίνουν μόνο με φόρους την Εκκλησία, χωρίς κανένα όφελος; Στα ερωτήματα αυτά καλείται να απαντήσει η Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών (ΕΚΥΟ), για λογαριασμό της οποίας η εταιρεία PwC έκανε μία αρχική καταγραφή των ακινήτων που περιλαμβάνονται στο χαρτοφυλάκιο της Εκκλησίας της Ελλάδος. «Είναι αναγκαίο να γίνει φάκελος για κάθε ακίνητο της ΕΚΥΟ εν όψει και της σύνταξης εθνικού κτηματολογίου. Βέβαια, από το σύνολο των ακινήτων λίγα είναι εκείνα που μπορούν να αξιοποιηθούν άμεσα» τόνισε, μιλώντας στην «Κ», ο γενικός διευθυντής της ΕΚΥΟ Επίσκοπος Σαλώνων Αντώνιος Αβραμιώτης. «Η προσπάθειά μας εστιάζεται στην εκμίσθωση διαμερισμάτων. Τα έσοδα από μισθώματα έχουν μειωθεί, ακολουθώντας εύλογα τις τάσεις της αγοράς ακινήτων. Ομως, επιδιώκουμε τουλάχιστον να μπορούμε να πληρώνουμε τα βάρη λειτουργίας των ακινήτων και τους φόρους» πρόσθεσε ο ίδιος. Σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΚΥΟ, η Εκκλησία το 2013 κατέβαλε ως φόρο ακίνητης περιουσίας 963.134 ευρώ, για ΕΕΤΗΔΕ 334.718 ευρώ και για φόρο εισοδήματος 421.665 ευρώ. Συνολικά, δηλαδή 1.719.517 ευρώ.
Καταγραφή των ακινήτων
Ειδικότερα, το χαρτοφυλάκιο ακινήτων της ΕΚΥΟ, όπως αποτυπώνεται στην έκθεση της PwC, είναι το εξής: • Από τα περίπου 1.400 ακίνητα σε όλη τη χώρα τα περισσότερα (το 41%) είναι οικόπεδα, το 34% είναι κτίσματα (κτίρια ή διαμερίσματα), το 21% είναι αγροτεμάχια και το 45 είναι οικόπεδα που περιέχουν ένα ή περισσότερα κτίσματα. • Πάνω από τη μισή, η περιουσία της Εκκλησίας της Ελλάδος συγκεντρώνεται στην Αττική. Συγκεκριμένα, το 32% των ακινήτων βρίσκεται στην Ανατολική Αττική, και από 16% σε Αθήνα και Πειραιά. Επίσης, το 24% βρίσκεται στη Θεσσαλονίκη, ενώ ένα 6% στη Μεσσηνία. Τα υπόλοιπα ακίνητα, το 16% του συνόλου, βρίσκονται διάσπαρτα σε διάφορες περιοχές της χώρας.
Στο χαρτοφυλάκιο της Εκκλησίας περιλαμβάνονται ακίνητα διαφορετικής αξίας και ωριμότητας ως προς τις δυνατότητες αξιοποίησής τους. Συγκεκριμένα, με κριτήριο τις δυνατότητες αξιοποίησής τους, η PwC χωρίζει τα ακίνητα σε τέσσερις κατηγορίες. • Στην πρώτη περιλαμβάνονται ακίνητα με δυνατότητα άμεσης αξιοποίησης. Μεταξύ αυτών είναι ορισμένα κτίρια-«φιλέτα» στο κέντρο της Αθήνας αλλά και πολλά διαμερίσματα που διατίθενται προς ενοικίαση για κατοικία ή επαγγελματική χρήση. Ενδεικτικά στην Αττική προσφέρονται περί τα 100 διαμερίσματα και επαγγελματικά ακίνητα προς εκμίσθωση. Το πιο ακριβό διαμέρισμα είναι μία μεζονέτα στην Κηφισιά με προτεινόμενο ενοίκιο στα 1.500 ευρώ, ενώ στον αντίποδα τα πιο οικονομικά είναι δύο διαμερίσματα 43,40 τ.μ. το καθένα στην οδό Αχαρνών με προτεινόμενη τιμή ενοικίου στα 120 ευρώ. • Στη δεύτερη κατηγορία περιλαμβάνονται τα ακίνητα για τα οποία υπάρχουν νομικές εκκρεμότητες. Χαρακτηριστικά, συνολικά 123 ακίνητα της Εκκλησίας σε Αθήνα, Βουλιαγμένη, Πειραιά και Θεσσαλονίκη παραμένουν δεσμευμένα, δηλαδή, ενώ έχουν απαλλοτριωθεί η Εκκλησία δεν έχει αποζημιωθεί και ταυτόχρονα δεν μπορεί να τα αξιοποιήσει. Η PwC προτείνει για το θέμα συντονισμό με τις τοπικές αρχές. • Ειδικές εκτάσεις, όπως π.χ. μεγάλες εκτάσεις εκτός σχεδίου πόλεως. Για το θέμα προτείνεται κατάρτιση ειδικού σχεδίου και υποβολή του στο υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής. • Ακίνητα «σε αναμονή», όπως τα χαρακτηρίζει η PwC. Μεταξύ αυτών, ενδεικτικά, περιλαμβάνονται ακίνητα που έχουν χαρακτηριστεί «δασικά» και βρίσκονται εκτός σχεδίου πόλεως, τα οποία είναι σε αναμονή του δασικού νομοσχεδίου ή του Γενικού Πολεοδομικού Κανονισμού.
Η PwC προτείνει την αξιοποίηση των ακινήτων υπό μορφή Σύμπραξης Δημόσιου και Ιδιωτικού Τομέα (ΣΔΙΤ) (ένα βήμα είναι η αξιοποίηση ακινήτων και μετέπειτα πώλησή τους μέσω παραχωρησιούχου/κατασκευαστή). Μία άλλη πρόταση είναι η ίδρυση Ανώνυμης Εταιρείας Εκμετάλλευσης Ακίνητης Περιουσίας, που έχει φορολογικά και άλλα προνόμια σε σχέση με την ιδιοκτησία και τη διαχείριση των ακινήτων της. Τέλος, μία ακόμη πρόταση είναι η χρηματοδότηση μέσω της τιτλοποίησης και της έκδοσης ομολόγων. Σύμφωνα με τον διευθυντή της ΕΚΥΟ, η υπηρεσία εξετάζει την αξιοποίηση των ακινήτων της μέσω συμφωνίας είτε με παράγοντες της κτηματομεσιτικής αγοράς είτε με εταιρεία οικονομικών υπηρεσιών.
Διαπραγματεύσεις για τη «Μητροπόλεως»
Στον δέκατο κατά σειρά διαγωνισμό για το κτίριο της οδού Μητροπόλεως 15, όπου στεγαζόταν έως το 2007 το υπουργείο Παιδείας, προχώρησε η Εκκλησιαστική Κεντρική Υπηρεσία Οικονομικών (ΕΚΥΟ). Οι προσφορές αναμένεται να κατατεθούν έως το τέλος Μαρτίου. Ολοι οι προηγούμενοι διαγωνισμοί κατέληξαν άγονοι, παρότι κατά καιρούς είχαν εκδηλώσει ενδιαφέρον για εκμίσθωση του κτιρίου γνωστοί επιχειρηματικοί όμιλοι, κυρίως από τον ξενοδοχειακό κλάδο. Μάλιστα, την τελευταία περίπου διετία, η ΕΚΥΟ είχε αρχίσει συνομιλίες με το υπουργείο Περιβάλλοντος, Ενέργειας και Κλιματικής Αλλαγής (ΥΠΕΚΑ) για μετεγκατάστασή του στο κτίριο. Τελικά δεν υπήρξε συμφωνία, καθώς το προσφερόμενο μίσθωμα - περί το ένα εκατομμύριο ετησίως- κρίθηκε ιδιαίτερα χαμηλό, με δεδομένο ότι το κτίριο χρειάζεται σημαντικές επισκευές ανακαίνισης. Στους προηγούμενους εννέα διαγωνισμούς, η ΕΚΥΟ είχε προσδιορίσει το ετήσιο μίσθωμα του κτιρίου 11.567 τ.μ. περίπου στο 1,8 εκατ. ευρώ. Βέβαια, οι συνομιλίες με το ΥΠΕΚΑ αδράνησαν, αλλά η... πόρτα παραμένει ανοιχτή, καθώς θα μπορούσε να υπάρξει συμβιβασμός για ένα χαμηλότερο μίσθωμα -κοντά στα επίπεδα της πρότασης του ΥΠΕΚΑ- , υπό τον όρο ότι το Δημόσιο θα αναλάβει τα έξοδα ανακαίνισης του κτιρίου της οδού Μητροπόλεως. Παράλληλα, η ΕΚΥΟ διαθέτει πληθώρα ακινήτων σε Αθήνα, Πειραιά και Θεσσαλονίκη, τα οποία διατίθενται προς μίσθωση για επαγγελματική στέγη. Τα προτεινόμενα μισθώματα των ακινήτων αυτών κυμαίνονται από 110 ευρώ έως τα 7.900 ευρώ (για όροφο γραφείων 832 τ.μ. στην Αθήνα).
ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΛΑΚΑΣΑΣ
Πηγή: Η Καθημερινή