Ενώπιον του ανώτατου ακυρωτικού δικαστηρίου θα βρεθούν για ακόμα μια φορά οι ρυθμίσεις νομιμοποίησης αυθαιρέτων. Στις 9 Μαΐου οι προσφυγές ενάντια στον νόμο Καλαφάτη (ν.4178/13) θα δικαστούν από την Ολομέλεια του Συμβουλίου της Επικρατείας. Ο νόμος λειτούργησε ως «ομπρέλα» για τα αυθαίρετα του ν.4014/11, αφότου ο τελευταίος κρίθηκε αντισυνταγματικός, ωστόσο είναι πολύ πιθανό να έχει την ίδια τύχη με ό,τι αυτό συνεπάγεται.
Τα τελευταία χρόνια έχει θεσπιστεί μια σειρά ρυθμίσεων για τη νομιμοποίηση αυθαιρέτων: πρώτα ο νόμος Σουφλιά (ν. 3775/09) και κατόπιν ο νόμος Μπιρμπίλη (ν.3843/10) για τους ημιυπαίθριους: ο πρώτος «πάγωσε» με εντολή του ΣτΕ και αντικαταστάθηκε από τον δεύτερο, που προσεβλήθη αλλά κρίθηκε συνταγματικός. Ακολούθησε ο νόμος Παπακωνσταντίνου (ν.4014/11) που έδωσε τη δυνατότητα νομιμοποίησης αυθαιρέτων και τον περασμένο Οκτώβριο κρίθηκε αντισυνταγματικός με την απόφαση 3341/13 της Ολομέλειας. Λίγο νωρίτερα, το καλοκαίρι του 2013 θεσπίστηκε ο νόμος Καλαφάτη (ν.4178/13), ο οποίος διαβλέποντας τα προβλήματα αντισυνταγματικότητας του ν.4014/11 λειτούργησε ως ομπρέλα προστασίας των δηλωθέντων αυθαιρέτων (μέχρι τον Ιανουάριο του 2014 περίπου 90.000 αυθαίρετα είχαν «μεταφερθεί» από τον 4014/11 στον νέο νόμο, πλέον των 170.000 νέων δηλώσεων).
Ομως, όπως φάνηκε από την απόφαση της Ολομέλειας του ΣτΕ, ο νέος νόμος εξακολούθησε να κινείται στην ίδια λογική με τον προηγούμενο με μικρές διαφοροποιήσεις. Οπως ανέφερε η απόφαση του ΣτΕ, η αναστολή κατεδάφισης αυθαιρέτων μέσω του ν.4014/11 είναι αντισυνταγματική «δεδομένου ότι αυτή επέρχεται με μόνη την υποβολή αίτησης του ενδιαφερομένου και των σχετικών δικαιολογητικών και την καταβολή του οριζομένου στον νόμο ποσού ειδικού προστίμου, χωρίς την ειδική για κάθε αυθαίρετο κρίση αρμοδίου οργάνου της διοίκησης, ύστερα από εκτίμηση πολεοδομικών και κτιριολογικών κριτηρίων, που εξαρτώνται από το μέγεθος, τη χρήση, το είδος και τη σημασία της αυθαίρετης κατασκευής, καθώς και από τις επιπτώσεις της στον χώρο που την περιβάλλει, τη συνολική δηλαδή επιβάρυνση της περιοχής».
Με το ν.4178/13 οι αυθαίρετες κατασκευές χωρίστηκαν σε 3 γενικές κατηγορίες ανάλογα με το μέγεθός τους. Αλλά το κράτος τελειώνει εκεί, καθώς δεν εξετάζεται ξεχωριστά κάθε αυθαίρετο από τη διοίκηση, λ.χ. τις πολεοδομίες (δεν υπάρχει η ειδική για κάθε αυθαίρετο κρίση).
Ωστόσο, η απόφαση αφήνει περιθώριο για τα αυθαίρετα προ του 1983, ημερομηνία που ούτως ή άλλως είχε γίνει αποδεκτή από την πλούσια νομολογία του ΣτΕ ως «κόκκινη γραμμή». Καθώς και για μικρές πολεοδομικές παραβάσεις, για τη νομιμοποίηση των οποίων είχε και στο παρελθόν θεσπιστεί νομοθεσία, που προβλήθηκε αλλά δεν ανετράπη από το ανώτατο ακυρωτικό δικαστήριο.
Του ΓΙΩΡΓΟΥ ΛΙΑΛΙΟΥ
Πηγή: Η Καθημερινή