Οικογενειακή υπόθεση στην Ιταλία η εκμετάλλευση των παραλιών. Χωρίς διαγωνισμό, οι κρατικές άδειες μεταβιβάζονται από γενιά σε γενιά. Οικογενειακή υπόθεση παραμένει στην Ιταλία η διαχείριση των παραλιών, καθώς μια κάστα ανθρώπων έχει κληρονομήσει από την προηγούμενη γενιά άδειες λειτουργίας των μπαρ ή λειτουργίας προσοδοφόρων επιχειρήσεων ενοικίασης ειδών θαλάσσης, όπως οι ομπρέλες και οι ξαπλώστρες. Οι παραλίες, όμως, που το 1960 και το 1970 προσείλκυαν ελάχιστους πελάτες, σήμερα είναι πολυσύχναστες και γεμάτες από ιδιαίτερα εύπορους Βρετανούς και Ρώσους τουρίστες που αφήνουν εκατομμύρια ευρώ στα πολυτελή θέρετρα που παραθερίζουν. Το υφιστάμενο σύστημα της γειτονικής χώρας έχει ως αποτέλεσμα αμμουδιές συνολικού μήκους 7.500 χιλιομέτρων να βρίσκονται επί δεκαετίες στα χέρια μικρών επιχειρήσεων αποτρέποντας την είσοδο εγχώριων ή ξένων επιχειρηματιών στον κλάδο.Χωρίς διαγωνισμό οι άδειες.
Μολονότι οι άδειες αυτές παραχωρούνται από το κράτος, σχεδόν ποτέ δεν προκύπτουν από διαγωνισμό, με αποτέλεσμα οι λεγόμενοι «μπαλνεάρι», όπως αποκαλούνται στα ιταλικά οι διαχειριστές της παραλίας, να μονοπωλούν προσοδοφόρες δραστηριότητες συχνά υποενοικιάζοντάς τες με τεράστια προσωπικά κέρδη. Οι «μπαλνεάρι» ισχυρίζονται πως το σύστημα κατοχής από μικρές οικογενειακές επιχειρήσεις διατηρεί χαμηλά το κόστος των υπηρεσιών που προσφέρονται στους λουόμενους. Δεν έχουν, όμως, την ίδια γνώμη οι εγχώριοι και ξένοι επιχειρηματίες που διαμαρτύρονται για τον αποκλεισμό τους στη λίαν κερδοφόρα αυτή επιχείρηση. Η μάχη για τις παραλίες είναι αποκαλυπτική ενός ευρύτερου προβλήματος που εμποδίζει μονίμως την οικονομική ανάπτυξη της Ιταλίας: την έλλειψη ανταγωνισμού σε πολλούς τομείς.
Επαγγελματικές ενώσεις και λόμπι με ισχυρές πολιτικές διασυνδέσεις εμποδίζουν εδώ και δεκαετίες την είσοδο νέου αίματος στην ιταλική οικονομία, που δεν έχει σημειώσει σχεδόν καμία ανάπτυξη τις τελευτάιες δύο δεκαετίες. Οπως επισημαίνει ο Φλάβιο Μπριατόρε, επιχειρηματίας και πρώην επενδυτής της Φόρμουλα 1, «οι παραλίες θα έπρεπε να παραχωρούνται σε αυτούς που τις διαχειρίζονται αποτελεσματικά, που εργάζονται σκληρά και προσφέρουν θέσεις εργασίας». Τα τελευταία 15 χρόνια ο Μπριατόρε διαχειρίζεται το «Τουίγκα», μπαρ σε μια παραλία στο πολυτελές θέρετρο Φόρτε ντέι Μάρμι. Δεν μπόρεσε, όμως, ποτέ να διεκδικήσει απευθείας την άδεια και αναγκάζεται να υπενοικιάζει την παραλία από τον επίσημο κάτοχο της σχετικής άδειας έναντι 250.000 ευρώ ετησίως. Και όμως, μια επίσημη άδεια του κράτους κοστίζει κατά μέσον όρο 3.570 ευρώ, σύμφωνα με επίσημα στοιχεία.
Κατά καιρούς η εκάστοτε κυβέρνηση της Ιταλίας έχει επιχειρήσει να ανιχνεύσει τι γίνεται σε ορισμένους κλάδους, όπως τα ταξί, τα φαρμακεία και οι δικηγόροι, αλλά τα αποτελέσματα δεν ήταν ικανοποιητικά. Πριν από δύο χρόνια η κυβέρνηση τεχνοκρατών του Μάριο Μόντι επιχείρησε να απορρυθμίσει τους κλάδους αυτούς αλλά τα μέτρα που επιχείρησε να προωθήσει προσέκρουσαν στη σθεναρή αντίσταση των ενδιαφερομένων. Ο νέος πρωθυπουργός της χώρας, Ματέο Ρέντζι, έχει επενδύσει την πολιτική του καριέρα στην υπόσχεση να εξυγιάνει την επιχειρηματικότητα στην Ιταλία επιβάλλοντας αξιοκρατία. Στο θέμα έχει επιχειρήσει να παρέμβει η Ευρωπαϊκή Ενωση που το 2006 κάλεσε τα κράτη-μέλη της να ανοίξουν ορισμένους τομείς στον ανταγωνισμό. Ζήτησε τότε από την Ιταλία να προκηρύσσει εφεξής διαγωνισμούς για τη χορήγηση αδειών διαχείρισης των παραλιών της.
Σήμερα ο κ. Ρέντζι προσπαθεί να πείσει τις Βρυξέλλες να συναινέσουν σε μια παράταση του υφιστάμενου καθεστώτος μέχρι το 2020 με το επιχείρημα πως η κυβέρνησή του χρειάζεται χρόνο για να αλλάξει πλήρως το σύστημα χορήγησης αδειών χωρίς να προκαλέσει δυσανάλογη ζημιά στους χιλιάδες δικαιούχους των υφιστάμενων αδειών.
Πηγή: Η Καθημερινή